Fudbal je sport koji ne može da se igra bez jedne stvari i jednog čoveka – bez lopte i sudije! Tako bar kažu pravila koja su se mjenjala kroz istoriju ove igre, kao što se kroz njenu istoriju drastično mjenjao i osnovni rekvizit.
Mnogo je stvari za rubriku “da li ste znali” u fudbalu i oko fudbala. Pred nama je 22. Mundijal, koji će se igrati u Kataru od 21. novembara – 18. decembra, a takođe će navijači moći da vide i 23. loptu. Ova dva broja se ne slažu iz jednog vrlo bizarnog razloga.
Dakle, da li ste znali da se prvi Mundijal u Urugvaju igrao sa dvije lopte, a da je baš taj podatak možda bio i presudan u finalnom meču, u kojem su se u Montevideo sastali domaći Urugvaj i Argentina.
Gosti su vodili na poluvremenu 2:1 samo zato što je odlučeno da se prvih 45 minuta igra argentinskom kožnom loptom “tijento”, a onda je domaćin plesao po terenu sa svojom verzijom “t modela”. Ova lopta je bila mnogo teža i nešto veća od argentinske. Dovoljno teža i veća da Urugvaj smjesti tri komada u nastavku i osvoji prvi Mundijal pobjedom od 4:2.
Sve poslije toga je istorija koju su pisali domaćini svakog Mundijala do 1966. godine sa svojim proizvodima, a to SP u Engleskoj je bilo i posljednje na kojem je viđena braon kožna lopta. Sve poslije nje su bile ono što i današnje klince podsjeća na – loptu. Glavni “krivac” je njemački “Adidas”, kompanija je postala sinonim za pravljenje “bubamara” i ostalih “tango” lopti.
Od Montevidea 1930, pa do Katara 2022. godine prošle su pune 92 godine. U tih devet decenija u radionicama, kasnije u modernim dizajnerskim i tehnološkim studijima, radilo se na šavovima, ventilima, šarama i materijalima. I – stigosmo do “al rihle” sa mikročipovima, koja će biti čudo tehnike koje ne zaslužuje 21. vijek, već onaj poslije njega.
1930. Urugvaj – prvo poluvreme – “tijento” -drugo poluvreme “t model”
1934. Italija – “federale 102”
1938. Francuska – “alen”
1958. Švedska – “top star”
1962. Čile – “krek star”
1966. Engleska – “čelendž 4 star”
1970. Meksiko – “telstar”
1974. Nemačka – “telstar durlast”
1978. Argentina – “tango durčast”
1982. Španija – “tango espanja”
1986. Meksiko – “asteka”
1990. Italija – “etrusko”
1994. SAD – “kvestra”
1998. Francuska – “trikolore”
2002. J.Koreja/Japan – “fivernova”
2006. Nemačka – “timgajst”
2010. J. Afrika – “džabulani”
2014. Brazil – “brazuka”
2018. Rusija – “telstar 18”
2022. Katar – “al rihla”
